Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Πολιτική”, στο φύλλο Οκτωβρίου
Του Παναγιώτη Β. Νταή – Δημοτικός Σύμβουλος Ηγουμενίτσας
Η «ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ» ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ
Πριν από λίγες ημέρες στη Θεσσαλονίκη πραγματοποιήθηκε η Ετήσια Γενική Συνέλευση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ). Στο πλαίσιο των εργασιών της ΓΣ ακούστηκαν πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα, σχετικά με τις δυνατότητες χρηματοδότησης έργων και δράσεων των Δήμων, την αμέσως προσεχή χρονική περίοδο, από προγράμματα όπως το Ταμείο Ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ 2021 – 2027, το «Αντώνης Τρίτσης» κ.α.
Η πρώτη και άκρως σημαντική τέτοια ευκαιρία που παρουσιάζεται αφορά στη χρηματοδότηση έργων αστικής ανάπτυξης. Πρόκειται για την πλέον σύγχρονη μετεξέλιξη των έργων αστικής ανάπτυξης, που άρχισαν πριν από είκοσι περίπου χρόνια, με μεμονωμένα έργα διαμόρφωσης κοινόχρηστων χώρων, συνεχίστηκαν με έργα συνολικής ανάπλασης συγκεκριμένων περιοχών σε αστικό περιβάλλον, εμπλουτίστηκαν με δράσεις βιώσιμης αστικής κινητικότητας (δηλαδή έργα ρύθμισης ροών κυκλοφορίας αυτοκινήτων, ποδηλάτων και πεζών) και τώρα εισέρχονται αισίως στην 4η φάση που αφορά στην εκτέλεση έργων ολιστικού χαρακτήρα που εμπλέκουν εκτός από δημόσιους φορείς, ιδιώτες και κοινωνικούς φορείς.
Η δεύτερη ευκαιρία είναι η αύξηση των δυνατοτήτων χρηματοδότησης έργων ενεργειακής αναβάθμισης κτηρίων, μέσω των οποίων μπορούν να υλοποιηθούν έργα βελτίωσης κτηριακών υποδομών, προς την κατεύθυνση της μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας, της βελτίωσης των συνθηκών εργασίας και της εξοικονόμησης πόρων.
Η τρίτη και θεμελιώδης ευκαιρία αφορά στη χρηματοδότηση τοπικών και ειδικών πολεοδομικών σχεδίων. Πρόκειται για μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί, αφού δίνεται η δυνατότητα στους πρωτοβάθμιους ΟΤΑ να ολοκληρώσουν τη μελέτη του χωροταξικού, πολεοδομικού, κοινωνικού και αναπτυξιακού σχεδιασμού.
Η τέταρτη ευκαιρία αφορά στη χρηματοδότηση έργων προστασίας και ανάδειξης περιοχών NATURA, καθώς και δημιουργίας προϋποθέσεων ανάπτυξης οικοτουριστικών δραστηριοτήτων με τη συνεργασία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, των Φορέων Διαχείρισης και των Δήμων. Στη Θεσπρωτία, όπου υπάρχουν τέτοιες περιοχές (Καλαμάς, Αχέροντας, Καλοδίκι) πρέπει να διεκδικηθεί η χρηματοδότηση έργων, τόσο για να προστατευτεί το περιβάλλον, όσο και για να αξιοποιηθεί η περιοχή για την βιώσιμη και ήπια ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού.
Τέλος, το πρόγραμμα των έξυπνων πόλεων του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, προσφέρει την ευκαιρία στους πρωτοβάθμιους ΟΤΑ να εκσυγχρονίσουν την οργάνωσή και λειτουργία τους και να αναβαθμίσουν την ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχουν προς τους δημότες και τους επισκέπτες των Δήμων.
Όταν είχε ανακοινωθεί το περιεχόμενο του Προγράμματος Ελλάδα 2.0 για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, είχαμε επισημάνει ότι η Θεσπρωτία έμεινε εκτός, αφού δεν υπήρχε κανένα ονοματισμένο έργο τοπικού ενδιαφέροντος. Είχαμε τονίσει όμως την ίδια στιγμή, ότι από τις λεγόμενες οριζόντιες δράσεις, θα δοθεί η ευκαιρία στην Περιφέρεια, τους Δήμους, αλλά και σε άλλους τοπικούς δημόσιους φορείς, να διεκδικήσουν την ένταξη έργων.
Τώρα, ήρθε αυτή η ώρα, καθώς τα οριζόντια προγράμματα αρχίζουν να υλοποιούνται. Και αποτελεί πλέον ευθύνη της αυτοδιοίκησης για το αν η Θεσπρωτία θα επανενταχθεί στον «Χάρτη της Ανάπτυξης», με την ένταξη μεγάλων και ουσιαστικών έργων ή αν θα παραμείνουμε στο περιθώριο με την επιλογή μικρών, αποσπασματικών και συχνά πελατειακών – ρουσφετολογικών παρεμβάσεων.