Άρθρο: Να επανεξεταστεί η σκοπιμότητα ιδιωτικοποίησης του λιμένα Ηγουμενίτσας

Παναγιώτης Β. Νταής – Δημοτικός Σύμβουλος Ηγουμενίτσας

ΝΑ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΤΕΙ Η ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΣΥΝΕΧΙΣΗΣ ΤΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΑ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑΣ

Η υποβολή τελικά μόνο τριών δεσμευτικών προσφορών στη διαδικασία πώλησης του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών της ΟΛΗΓ Α.Ε., συνιστά ανώμαλη προσγείωση στην πραγματικότητα. Την ίδια στιγμή, αποδεικνύει ότι οι πανηγυρισμοί και οι θριαμβευτικές δηλώσεις που έγιναν όταν υποβλήθηκαν αρχικά εννέα προσφορές, είχαν ως μοναδικό στόχο να δικαιολογήσουν την απόφαση ιδιωτικοποίησης του λιμανιού της Ηγουμενίτσας, παρουσιάζοντας το δήθεν μεγάλο και διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον που προκλήθηκε.

Τώρα που έφθασε η ώρα της αλήθειας όμως, η υπόθεση αποκτά την πραγματική της διάσταση. Στην ουσία, κανένα έντονο ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση δεν υπάρχει, αφού όλοι οι διεθνείς επενδυτές αποσύρθηκαν και οι μόνες εταιρείες που συνεχίζουν είναι είτε εγχώριες ή δραστηριοποιούνται ήδη στην εσωτερική αγορά.

Όπως είχαμε τονίσει σε παλαιότερο σχετικό άρθρο μας, το λιμάνι εξωτερικού της Ηγουμενίτσας είναι ένα από τα σημαντικότερα επιβατικά λιμάνια της χώρας, που διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο στο δίκτυο των διευρωπαϊκών μεταφορών και ως τέτοιο πρέπει να τυγχάνει της ιδιαίτερης προσοχής και μέριμνας του ελληνικού κράτους, αλλά και της Ε.Ε. Έχει σαφώς και εμπορική σημασία, η οποία όμως δεν είναι η κύρια δραστηριότητά του και ούτε είναι πιθανό να γίνει ποτέ, για τους εξής λόγους: Πρώτον, γιατί ακόμη και όταν το εμπορικό τμήμα λειτουργήσει το μέγεθός του δεν είναι σημαντικό, ενώ υστερεί εμφανώς σε υποδομές εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics) σε σύγκριση με άλλα λιμάνια της χώρας. Δεύτερον, γιατί δεν προβλέπεται στον ορατό ορίζοντα η σύνδεσή του με το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας. Τρίτον, γιατί οι οδικοί άξονες που ενώνουν την κεντρική Ευρώπη με τα Βαλκάνια και την Μέση Ανατολή, λειτουργούν πλέον ομαλά, αφού η πολιτικοοικονομική κατάσταση στα κράτη που διασχίζουν έχει πλέον εισέλθει σε ρυθμούς κανονικούς (μην ξεχνάμε ότι η κίνηση στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας γιγαντώθηκε όταν λόγω πολεμικών συρράξεων και πολιτικών αναταραχών, οι οδικοί άξονες των Βαλκανίων ήταν κλειστοί ή ανασφαλείς). Αν στους παράγοντες αυτούς, προστεθεί η ιδιαίτερα χαμηλή κερδοφορία των τελευταίων δύο ετών, αλλά και η αμφιβολία για τις προοπτικές ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια (χαρακτηριστικό είναι ότι φέτος που παρουσιάζεται μεγάλη αύξηση στον τουρισμό κρουαζιέρας σε όλη τη χώρα, στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας η σχετική κίνηση είναι εξαιρετικά μικρή) τότε η απόσυρση της πλειονότητας των αρχικά υποβληθεισών προσφορών δικαιολογείται απόλυτα.

Με βάση τα εν λόγω στοιχεία το λιμάνι εξωτερικού της Ηγουμενίτσας δεν ενδείκνυται για ιδιωτικοποίηση και για να καταστεί το εγχείρημα πιο ελκυστικό, εντάχθηκαν στο σχέδιο το πορθμείο εσωτερικού (Ηγουμενίτσα – Κέρκυρα – Παξοί), η Μαρίνα Ηγουμενίτσας, αλλά και τα καταφύγια σκαφών Συβότων, Πλαταριάς και Σαγιάδας. Αλλά ούτε και αυτή η προσθήκη αποδείχθηκε ικανή να προκαλέσει μεγάλο ενδιαφέρον και αντίστοιχο ανταγωνισμό, ενώ από την άλλη πλευρά η συμπερίληψη αυτών των υποδομών στο πακέτο της ιδιωτικοποίησης, στερεί από την τοπική κοινωνία και τους φορείς της, τη δυνατότητα να τις αξιοποιήσουν προς όφελος της τοπικής ανάπτυξης. Επιπρόσθετα, λόγω του περιορισμού του ανταγωνισμού, αναμένεται ότι και το οικονομικό τίμημα που θα προσφερθεί από τους εναπομείναντες ενδιαφερομένους, δεν θα είναι ιδιαίτερα υψηλό.

Η εξέλιξη της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης θα πρέπει να προβληματίσει όλους όσοι εμπλέκονται σε αυτήν. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να επιχειρηθεί μια επανεξέταση της πορείας και να εντοπιστούν τα λάθη που αναμφίβολα έγιναν. Η επανεξέταση αυτή θα πρέπει να είναι ανοικτή και να μπορεί να οδηγήσει ακόμη στην διερεύνηση της περίπτωσης αναστολής ή ακύρωσης της διαδικασίας, καθώς και στην ανάληψη πρωτοβουλιών για την διόρθωση των σφαλμάτων και των αστοχιών που αφορούν στον ίδιο τον σκληρό πυρήνα της απόφασης για την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού, με την εκτίμηση άλλων εναλλακτικών λύσεων (όπως π.χ. ΟΛΗΓ ως ΔΕΚΟ με αλλαγή τρόπου επιλογής διοίκησης ώστε να τοποθετούνται με αντικειμενικά κριτήρια άτομα με ειδικότητα στη διαχείριση λιμένων, κατοχή της πλειονότητας των μετοχών από το δημόσιο με την πρόβλεψη εισαγωγής στρατηγικού επενδυτή και διαχειριστή κ.α.), αλλά και στα επιμέρους συστατικά της (παραχώρηση Μαρίνας και καταφυγίων σκαφών, δικαίωμα «βέτο» του δημοσίου για μια σειρά σημαντικών αποφάσεων, αντισταθμιστικά οφέλη για την τοπική οικονομία και κοινωνία, διασφάλιση εργατικών δικαιωμάτων κ.α.). Και με την ευκαιρία αυτή να αποσαφηνιστεί και να καθορισθεί δεσμευτικός «οδικός χάρτης» για το θέμα της αποδέσμευσης από τον ΟΛΗΓ της χερσαίας ζώνης λιμένα που δεν εξυπηρετεί λιμενικούς σκοπούς, της επιστροφής της στο ελληνικό δημόσιο και της μεταβίβασης των αρμοδιοτήτων διαχείρισης των εγκαταστάσεών της στο Δήμο, το οποίο θέμα παρά τις συνεχείς διαβεβαιώσεις ότι έχει επιλυθεί, παραμένει ακόμη «θολό».

Θα κλείσουμε με κάτι χιλιοειπωμένο, αλλά και επίκαιρο στη συγκεκριμένη περίσταση: Το σημαντικό δεν είναι να μην κάνεις λάθη. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι όποιος δουλεύει κάνει λάθη. Το κατακριτέο είναι να μην τα αντιλαμβάνεσαι και να μη τα διορθώνεις. Στην περίπτωση της ιδιωτικοποίησης του λιμανιού της Ηγουμενίτσας, τώρα φαίνεται με σαφήνεια τα λάθη που έγιναν. Και είναι η κατάλληλη στιγμή να διορθωθούν. Αυτό που απαιτείται είναι τολμηρές αποφάσεις. Υπάρχουν όμως αυτοί που θα τις λάβουν;