Αφιέρωμα: Το εικόνισμα της Βέλλιανης

Του Μάριου Αναστασίου Μπίκα

Το εικόνισμα της Βέλλιανης

Μέχρι το 1994 – 1995 (περίπου), πηγαίνοντας κανείς πεζή για Παραμυθιά μέσω του ενδιάμεσου δρόμου, συναντούσε δεξιά, μετά την ελιά του Κορέ, στον πάτο της Ράχης της Σπαρτίλας πέτρινο εικόνισμα, γνωστό με το όνομα « Το εικόνισμα της Βέλλιανης ».

*Το εικόνισμα της Βέλλιανης με εμφανή τα σημάδια της ερήμωσης, λίγο πριν*
*επέλθει η ολοκληρωτική καταστροφή του.*
Σύμφωνα με την παρούσα φωτογραφία, στο κατάντημα του εικονίσματος της Βέλλιανης συνέβαλαν εκτός από το πέρασμα των χρόνων και των εκάστοτε
*καιρικών συνθηκών και το ανθρώπινο χέρι με τη χρήση σκαπάνης.*
*Η φωτογραφία είναι από το Αρχείο του Μ.Α.Μ.*

Το πέτρινο εικόνισμα της Βέλλιανης έκτισε ο Βελλιανίτης Τσιλης Παναγιώτη Μπίκας (κοινώς Τσιλη – Παναγιώτης ) στη μνήμη του πατέρα του, όπως ο ίδιος είχε αναφέρει στο γράφοντα. Κατ’ άλλες όμως πληροφορίες, το έκτισε επειδή, ενώ πήγαινε καβάλα στο άλογό του για την Παραμυθιά, το άλογο λάκτισε και τον έριξε στο έδαφος, χωρίς να πάθει απολύτως τίποτε. Πότε όμως κτίστηκε και ποιοι ήταν οι μάστοροι της κτίσης του δεν είναι γνωστά. Εικάζεται όμως ότι κατασκευάστηκε στη δεκαετία του 1950 και οι μάστοροι κατάγονταν από τη Βέλλιανη ή από το γειτονικό Καρυώτι.

Το 1994 ή 1995 οι Βελλιανίτες, προκειμένου να προβούν στη διαπλάτυνση του ενδιάμεσου δρόμου με σκοπό τη διέλευση αυτοκινήτων, κατέστρεψαν το εικόνισμα της Βέλλιανης. Και, αντί να το ξανακτίσουν σε πλησιέστερη επιτρεπτή θέση, τοποθέτησαν ομοίωμά του από λαμαρίνα στην αριστερή πλευρά του δρόμου, πηγαίνοντας για την Παραμυθιά. (Βλ .Μάριου Αναστασίου Μπίκα : « Στ’ απόσκια του Κορύλα », Θεσσαλονίκη 1999, σελ. 70 έ.71)

Τον Απρίλιο του 2022 ομάδα Βελλιανιτών, αφού συγκέντρωσε τα ανάλογα χρήματα, κατασκεύασε εικόνισμα, κτίσμα της εποχής, στην ίδια περίπου τοποθεσία που υπήρχε το προηγούμενο εκ λαμαρίνας εικόνισμα.

Στο κτίσιμο του εν λόγω εικονίσματος βοήθησε τα μέγιστα ο τότε Αντ. τ. Δ.Σ. Κ.Χ.Σ..

Ευχή πολλών είναι η ομάδα των παραπάνω Βελλιανιτών να πραγματοποιήσει και άλλα έργα στη Βέλλιανη, προκειμένου να μαθαίνουν οι επίγονοι για τα περασμένα που έχουν ήδη χαθεί ή τείνουν να χαθούν.

Το εικόνισμα της Βέλλιανης

Εικόνισμα της Βέλλιανης

στον πάτο της Σπαρτίλας[1],

έφεγγε το καντήλι σου,

σα φάρος στο σκοτάδι,

γέμιζε το παγκάρι σου

με οβολούς του ΄Αδη.

Εικόνισμα της Βέλλιανης

κατάμουτρα στο δρόμο,

γυναίκες με το φόρτωμα

σταμάταγαν μπροστά σου,

σε κοίταζαν ευλαβικά

κι έκαναν το σταυρό τους.

Εικόνισμα της Βέλλιανης

στην ερημιά μνημείο,

ο Τσιλη – Μπίκας[2] σ’ έκτισε

σαν σώθηκε στην πτώση,

πηγαίνοντας στην αγορά,

καβάλα στ’ άλογό του.

Εικόνισμα της Βέλλιανης

ανάμεσα σε ράχες ,

η Βέλλιανη σαν πλάτυνε

του Καρυωτιού το δρόμο,

σε χάλασε σα νά ’σουνα

τοιχάρι σε πεζούλι.

Εικόνισμα της Βέλλιανης,

στον πάτο της Σπαρτίλας,

τώρα παλιοί στη βόλτα τους

σε ψάχνουν, σε θυμούνται,

θέλουν να κάνουν το σταυρό

ρωτούν και δε σε βρίσκουν.

Μάριος Αναστασίου Μπίκας

[1] Σπαρτίλα : Μεγάλη ράχη, ομοιάζουσα με γίγαντα, γερμένο στο πλευρό του. Η μια πλευρά της ατενίζει προς τα βόρεια, το Καρυώτι, και η άλλη προς τα νότια, τη Βέλλιανη.

[2] Ο Τσιλη – Μπίκας : Ο Βελλιανίτης Τσιλη – Μπίκας, ήταν γιος του Παναγιώτη Μπίκα και είχε αδέρφια το Γκέλη, το Χρήστο, το Γιάννη και τον Κώτσιο και τις αδερφές, Σόφω, Στάμω και Βίτω.